Johannes Dulcken
Clavecimbelmaker van Brussel, Amsterdam, Den Haag (1742-1775). Joannes werd op 10 september 1742 in Antwerpen geboren als jongste zoon van Johan Daniël Dulcken (21 april 1706 - Antwerpen 11 april 1757) en Susanna Maria Knopffell.
Na de dood van Johannes Daniël in 1764 verhuisde Johannes met zijn moeder, zus en zwager naar Brussel, waar een werkplaats werd opgericht. Ook Joannes werd clavecimbelmaker; zijn overgebleven instrumenten zijn gedateerd 1769. De 1764 is vernietigd wereldoorlog II Berlijn. Hij vestigde zich in 1771 in Amsterdam en stierf in Den Haag op 33 jarige leeftijd op 22 Juli 1775.
Inleiding
Maastricht
Johannes Lodewijk Dulcken wordt op 15 april 1735 in de St. Janskerk te Maastricht gedoopt als oudste zoon in het gezin van Johannes Daniël Dulcken en Susanna Maria Knopffell.
Zijn vader is op 21 april 1706 geboren in Wingeshausen (D). Zijn moeder is rond 1706 in Sankt Goar aan de Rijn geboren.
Het jonge gezin zit in Maastricht in geldzorgen. Op 1 maart 1736 leent Daniël van zijn neef Gerhart Prescher 300 gulden tegen 5 % rente. De schuldbekentenis is door Daniël in het Hoogduits geschreven en wordt later in verband met het volgend proces in het Nederlands vertaald.
In oktober 1736 verhuizen ze naar een huis, gelegen aan De Munt dat Het Gulde Cruijs heet. Het huis ligt tussen ”Het Gulden Hooft” en ”Den Swerten Rave“.
INFO IN HET GULDEN CRUIJS. MUNTSTRAAT 26
Maastricht
In de loop van 1737 leent Daniël 600 gulden van de weduwe van burgemeester Hesselt van Dinter. Dan blijkt dat hij te weinig verdient om al zijn schulden af te kunnen betalen. Rond de jaarwisseling van 1737/38 vertrekt hij met de noorderzon uit Maastricht naar Antwerpen. Johannes Lodewijk is nog geen drie jaar wanneer ze in Antwerpen aankomen. Ondertussen wordt het huis aan De Munt niet meer bewoond, maar het staat niet leeg. Daniël heeft een groot gedeelte van zijn meubels en winkelinventaris achtergelaten. Dan melden zich de schuldeisers bij de magistraat van Maastricht. Deze stelt Johan Guichard aan als curator over “den desolate boedel van den absenten Jan Daniël Dulcken”. Op 17 juni 1738 verschijnt er een openbare bekendmaking; iedereen die recht denkt te hebben op iets uit de failliete boedel moet zich melden.
ANTWERPEN
Het jonge gezin verhuist in 1738 in armoedige omstandigheden naar Antwerpen. De in Maastricht gemaakte schulden zitten hen op de nek. Telkens ontvangen ze brieven van de curator in Maastricht en elke keer moet Daniël deze weer beantwoorden. Dit duurt tot midden 1740. Hoe de schuld is afgelost is niet duidelijk.
Parochie de Brabantsche Olijfberg
De familie Dulcken is in 1742 toegetreden tot de Olijfberg. De doop van Johannes is op 10 september 1742 . Joannes is dus overleden op 33 jarige leeftijd (En niet 36 jaar zoals staat vermeld).
Lijst van gedoopten - Joannes gedoopt door Petrus Craan 10 september 1742
TESTAMENT Susanna Maria Knoeppffel 26 Augusti 1751
† 1757 - Johannes Daniel Dulcken
TESTAMENT 23 febrij 1757
176o
1761
JAN DULCKEN was in Amsterdam op 9 Augustus 1761 met zijn zuster Maria Sophia als getuigen bij de doop van Johan Lodewijk ( Louis Jr). Maria Sophia is in Amsterdam gebleven en is daar in 1805 overleden
Maria Sophia
Susanna Maria Knoefel is met attestatie naar Brussel vertrokken na het overlijden van Johannes Daniel op 11 april 1757
Vlak na het overlijden van Johannes Daniel Johannes Daniel op 11 april 1757 is Susanna Maria Knopfell op 22 juli 1757 bij de doop van Susanna Maria aanwezig in Amsterdam. Susanna Maria is de dochter van Johan Lodewijk en Catharia Koning.
• Johannes Lodewijk (Louis)Dulcken I (1735 - † tussen 1793 en 1795 München) x Catharina Koning
« IOHANNES # DANIEL # DÜLCKEN # ME # FECIT # BRÜXELLIS # ANNO # 1769 # »
Johannes Dulcken was toen 27 jaar en zijn vader al 12 jaar overleden
Johannes Daniël Dulcken (21 april 1706 – Antwerpen 11 april 1757) heeft de zoon van Johannes Daniel, Johannes het instrument van zijn vader afgemaakt???
16-02-1744 OUDERLING DANIEL DULKENS
1763
Ondertussen is de oudste dochter, Joanna Henriëtta Dulcken getrouwd met Johann Hermann Faber, een bekende schilder. In 1763 richt moeder Susanna Maria Knopfell (Knoeffel, Knuppffel) een verzoek aan de magistraat van Antwerpen om haar toestemming te verlenen naar Brussel te verhuizen. Daar ziet ze meer mogelijkheden om samen met haar schoonzoon het atelier voor klavecimbelbouw voort te zetten. Ook vraagt ze toestemming om over het geld van haar jonge kinderen te mogen beschikken.
Verzoek Magistraat Brussel ( verzoek en antwoorden)
1. 22/4/1763
Transmission to the Conseil des finances of the request of Vve d'Antoine Dulcken aiming at transferring from Antwerp to Brussels the "fabrique de clavecins", with the same exemption of duties from which she beneficiated in Antwerp. NB: the request itself ist lost.
2. 28/4/1763
3. 18/6/1763
In depth analysis of the request, by the "Bourgmestre, Echevins, Trésoriers, Receveurs et Conseil de la Ville de Bruxelles, and addressed to "Messeigneurs". The document puts in doubt the exemptions of duties in Antwerp alleged by Vve Dulcken, and mentions the financial difficulties of the municipality of Bruxelles. Therefore the document proposes a refusal.
4. 30/7/1763
Extract of "protocole du conseiller Baudrier". "Le Conseil pense comme les avisans et en conséquence il estime, que le bon plaisir de S.A.R [Son Altesse Royale] pourrait être d'éconduire la supliante de sa demande". This means to refuse...
5. 8/5/1764
Document addressed to "Messeigneurs les Conseillers", concerning a second request from Vve Dulcken, requesting the possibility to transport to Antwerp, Leuven and others towns of Brabant the harpsichords of her late husband, "exempts de droits de Tonlieux". The arguments of the lost request are not of commercial nature, but insist on the poverty of the widow and her family, which doesn't have enough bread.
[My understanding is that, after the refusai of her first request of transfer of the fabric , she presented a second one, limited to the transport of instruments.]
6. 10/5/1764
"Aux officiers [principaux?] de Bruxelles"
Favorable opinion on the request.
EDMOND VANDER STRAETEN
LA MUSIQUE AUX PAYS-BAS - AVANT LE ХІXe SIÈCLE - DOCUMENTS INÉDITS ET ANNOTÉS, XXXIV, ANNÉE 1865
1764 Antwerpen
10 Mei 1764
"Aux officiers [principaux?] de Bruxelles"
Positief antwoord op het verzoek.
1764
haeren Stiel van het clavecimbes maecken deu welcken sij met hulpe van haeren Sone (Johannes) en schoonzoon (Hermanus Faber)
Kopen van hout & materialen
1767
LIDMATEN DEN HAAG Sara Brull, wonende te Molenstraat, vorige kerkelijke gemeente: Maastricht toegetreden in 1767
1771 - Amsterdam
In 1771 verhuisde Joannes Dulcken naar Amsterdam.
1772 - Den Haag
Johannes Dulcken, vorige kerkelijke gemeente: Amsterdam toegetreden in 1772
Johannes Dulken Amsteldam
Den Haag 1772
Een lidmaat is een persoon die lid is van een gereformeerde kerk, wat ook anders kan zijn dan een doopsgezinden, b.v. de Lutherse of Gereformeerde kerk, en die belijdenis heeft gedaan.
Toornstraat bij den Bakker Haantjes - In de 18e eeuw was de straat bekend als de “Toornstraat”, genoemd naar de nabijgelegen Haagse Toren van de Grote of Sint-Jacobskerk. Deze toren, gebouwd tussen 1420 en 1424, is een van de oudste en meest iconische bouwwerken van Den Haag.
Ondertrouw den 15 November 1772 KLOOSTERKERK Den Haag
Gemeentesecretarie den 15 November 1772
Joannes van Dulcken trouwde met Sara Brul op 29 november 1772 in Scheveningen
Scheveningen Oude Kerk 1772.
Jan Van Goyen
1773
ma 27 december 1773, ’s-Gravenhaagsche Courant 155: By Monsr. VAN DER SLUYS, in ’t Gekroonde Land van Belofte, over de Groote Kerk in ’s Hage, zal men laeten verlooten, eene fraeye CLAVECIMBAL met drie Registers, in een Clavier, zynde gemaakt door Gerrit Stevens alhier, in Zes-en twintig Loten, à één Ducaet het Lot. De Loten zyn te bekomen by bovengemelde, als ook by Monsr. van Dulcken, wonende in het Westeynde, by het Slop van de Drie Boeren, alwaer ook de Conditien te zien zyn.
Hieruit blijkt dat Johannes Dulcken woonde in het Westeynde, by het Slop van de Drie Boeren in 1773 in ’s Hage.
Maandag 28 juni 1773 ma 28 juni 1773, ’s-Gravenhaagsche Courant 77: Bij Monsieur Ferdinand Hom, in het Slop van de Drie Boeren, is te zien en te Koop een extra Clavecimbal zijnde een van de grootste staertstukken, met 2 Clavierenen 4 Registers, gemaekt door A. Ruckers, en is verlengd tot vijf Octaven te weeten van F tot T , door Joh. Dulcken, Meester Clavecimbalmaker in ’s Hage.
Het straatje tussen de huidige Prinsegracht en het Westeinde heette oorspronkelijk Warmoesstraat. Halverwege de zeventiende eeuw noemden de bewoners de straat echter steeds meer naar de herberg die zich in de straat bevond, De Drie Boeren.
1775
Hun dochter Suzanna Maria Sara van Dulcken op 21 mei 1775 in Den Haag werd gedoopt in de Groote Kerk of St Jacobskerk.
Joannes Dulcken overleed kort daarna, zijn overlijden werd geregistreerd in Den Haag op 22 juli 1775. Hij is dus 33 jaar geworden en géen 36!
ADVERTENTIES
wo 16 december 1772, ’s-Gravenhaagsche Courant 151: Word aen alle Heeren en Liefhebbers bekend gemaekt, dat ten Huyze van Monsr. J. van der Sluys, agter de Groote Kerk, in het Gekroonde Land van Belofte, in ’s Hage, zal Vergooyt worden, een dubbele CLAVECIMBEL, zynde een Staertstuk sat zeer goed is, gemaekt door I. van Dulken. De Loten en Conditien zyn by gemelde Casteleyn te bekomen, en het Clavecimbel aldaer dagelyks te zien.
vr 25 december 1772, ’s-Gravenhaagsche Courant 155: Word aen alle Heeren en Liefhebbers bekend gemaekt,
dat ten Huyze van J. van der Sluys, in het Gekroonde Land van Beloften, agter de Groote Kerk in ’s Hage, by Verlooting zal Vergooyt worden een Fraeye Nieuwe CLAVECIMBEL met vier Registers, zynde een van de grootste Staertstukken, gemaekt door J. van Dulleken. Het bovengemelde Clavecimbal, benevens de Conditien, zyn dagelyks te zien by bovengemelde Casteleyn, alwaer ook nog eenige Loten te bekomen zyn. Den dag van den Verlooting zal in de Courant bekend gemaekt worden.
zondag 27 juni 1773
ma 28 juni 1773, ’s-Gravenhaagsche Courant 77: Bij Monsieur Ferdinand Hom in het Slop van de Drie Boeren in ’s Hage, is te zien en te Koop een extra Clavecimbal zijnde eem van de staertstukken met 2 Clavierenen 4 Registers, gemaekt door A. Ruckers, en is verlengd tot vijf Octaven te weeten van F tot F, door Joh. Dulcken, Meester Clavecimbalmaker in ’s Hage.
ma 28 juni 1773
28 juni 1773, ’s-Gravenhaagsche Courant 77: By Monsr. FRED. HOM, in het Slop van de Drie Boeren, is te zien en te Koop een extra CLAVECIMBAL, zynde een van de grootste Staertstukken, met 2 clavieren e4 Registers, gemaekt door A. Ruckers; en is verlengt tot 5 Octaven te weeten, van F. tot T. [?], door Joh. Dulcken, Meester Clavecimbalmaker in ’s Hage.
Johannes Dulcken, vorige kerkelijke gemeente: Amsterdam toegetreden in 1772
Jean Herman Faber en Jeanne Henriette Dulcken (Dutken Jeanne Duckers) blijven in Bruxelles wonen.